Οι αλλαγές που συμβαίνουν τη στιγμή αυτή στην Κύπρο, η οικονομική κρίση και τα παρεπόμενα προβλήματα που προκαλεί αποτελούν αγχογόνες καταστάσεις. Το εργασιακό περιβάλλον που αλλάζει, η ανεργία, οι οικονομικές δυσχέρειες και πιθανά κοινωνικά και οικογενειακά προβλήματα μας προκαλούν άγχος, ανησυχία και συνεπώς ψυχολογική πίεση.
Η νέα αυτή κατάσταση που δημιουργείται φαίνεται ότι θα είναι παρατεταμένη. Ίσως πάρει χρόνια ολόκληρα για να βελτιωθεί η οικονομία. Καλό είναι λοιπόν να έχουμε υπόψη ότι οι συναισθηματικές αλλαγές που συμβαίνουν εξαιτίας της παρατεταμένης ανησυχίας και του συνεχούς άγχους μπορεί να προκαλέσου νευρικότητα, κατάπτωση του ηθικού και συνεχή φόβο.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι ψυχολογικές αντιδράσεις στις αγχογόνες καταστάσεις, αν επιμείνουν κάνουν τη σκέψη να εστιάζεται στην ανησυχία, με αποτέλεσμα να φοβόμαστε πάντα το χειρότερο, να πιστεύουμε ότι τα προβλήματα μας είναι όλα άλυτα και γενικά να σκεφτόμαστε με αρνητικό τρόπο. Αυτός ο αρνητικός τρόπος σκέψης, σε συνδυασμό με τις σωματικά συμπτώματα του άγχους (π.χ. πόνους στο στήθος, πονοκέφαλοι, ταχυκαρδίες κτλ.) μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός φαύλου που αναπαράγει και διογκώνει τη ψυχολογική πίεση και το άγχος.
Όταν αισθανόμαστε έτσι, δυσκολευόμαστε πολύ περισσότερο να αντιμετωπίσουμε τους αγχογόνους παράγοντες. Όταν δε τα μέσα που έχουμε για την αντιμετώπιση των παραγόντων αυτών είναι περιορισμένα, είναι πολύ πιο πιθανό να καταβληθούμε από τη ψυχολογική πίεση και το άγχος.
Η εύρεση εργασίας και η διαχείριση προβλημάτων
Στην προσπάθεια μας να βρούμε εργασία χρειάζεται μεταξύ άλλων να διαχειριστούμε το άγχος μας. Οι απλές τεχνικές επίλυσης προβλημάτων κρίνονται στην περίπτωση αυτή ιδιαίτερα βοηθητικές τόσο για τον περιορισμό του άγχους όσο και για τη μεθόδευση της αναζήτησης μας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Γιατί δυσκολευόμαστε να επιλύσουμε τα καθημερινά μας προβλήματα;
Η δυσκολία μας να διαχειριστούμε τα διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονται στην καθημερινότητα μας μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Καλό είναι να τους έχουμε υπόψη ώστε να μπορούμε να τους αναγνωρίζουμε όταν προκύπτουν. Κάποιοι από αυτούς είναι οι ακόλουθοι:
- Παρεμπόδιση της σκέψης και της συγκέντρωσης μας – από φασαρία, πολλές σκέψεις στο μυαλό μας κτλ.
- Συναισθηματική συμφόρηση – από υπερένταση, άγχος, δυσφορία.
- Διαστρεβλώσεις του τρόπου σκέψης μας – αρνητικές σκέψεις, καταστροφοποίηση, αίσθημα αβοηθητότητας, σκληρή αυτοκριτική κτλ.
- Αποφεκτικότητα – αποφυγή και αναβολή της ενασχόλησης μας με το πρόβλημα (που στην προκείμενη περίπτωση μπορεί να είναι και η μεθοδευμένη αναζήτηση εργασίας).
- Κοινωνικοί παράγοντες – πολλές και διαφορετικές συμβουλές από τους γύρω μας, κριτική, έλλειψη υποστήριξης κτλ.
- Πρακτικά προβλήματα – όπως η έλλειψη χρόνου, οι περιορισμένες δυνατότητες (π.χ. οικονομικές) κτλ.
- Λανθασμένη στρατηγική – όπως προσπάθεια εξεύρεση της τέλειας λύσης κτλ.
Πώς να βοηθήσουμε τον εαυτό μας;
Ο καθένας από μας είναι διαφορετικός. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι επίσης διαφορετικά. Παρόλο που δεν υπάρχει μαγική συνταγή που να μπορεί να τα λύσει όλα υπάρχουν κάποια πράγματα τα οποία μπορούμε να κάνουμε κάθε φορά που «πνιγόμαστε» για να βοηθηθούμε:
- Το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να ηρεμίσουμε κάνοντας κάτι που μας βοηθά (π.χ. ακούμε την μουσική που μας αρέσει) και προσπαθούμε να βάλουμε τις σκέψεις μας σε σειρά (κάνοντας π.χ. μια λίστα με όσα μας απασχολούν).
- Ιεραρχούμε τα προβλήματα μας. Βάζουμε προτεραιότητες και εντοπίζουμε τα προβλήματα για τα οποία δε μπορούμε να κάνουμε κάτι. Μετά διαλέγουμε το πρόβλημα με το οποίο θα ασχοληθούμε άμεσα (π.χ. την εύρεση εργασίας).
- Αναλύουμε το πρόβλημα ώστε να καταλάβουμε τι ακριβώς μας απασχολεί και μας βασανίζει.
- Σκεφτόμαστε διαφορετικές λύσεις για το πρόβλημα, αναλύοντας τα πιθανά πλάνα λύσης.
- Επιλέγουμε την πιο λογική και εφικτή λύση.
- Υλοποιούμε την λύση που επιλέξαμε.
- Αξιολογούμε την κατάσταση. Αν πετύχαμε την επίλυση, προχωρούμε στο επόμενο πρόβλημα. Αν δεν πετύχαμε, μπορούμε να ξαναπροσπαθήσουμε, να δοκιμάσουμε κάτι άλλο ή προχωρούμε στο επόμενο θέμα που μας απασχολεί.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποια προβλήματα δεν μπορούν να επιλυθούν. Για κάποια άλλα δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα περισσότερο από όσα έχουμε κάνει ήδη. Και τέλος, ότι κάποια από τα προβλήματα μας μπορούν απλά να εξαφανιστούν αν τα δούμε από μια άλλη οπτική γωνία.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια έχουμε υπόψη ότι πιθανότατα να μην πετύχουμε την εύρεση εργασίας με την πρώτη προσπάθεια. Τα πράγματα είναι όντως δύσκολα. Μπορεί επίσης η αναζήτηση της «ιδανικής» εργασίας για μας να είναι ουτοπία αλλά η προσαρμογή των προσδοκιών μας στα δεδομένα της εποχής είναι εφικτή.
Σε περίπτωση παρόλα αυτά που δυσκολευόμαστε υπερβολικά, με τρόπο που διαταράσσεται η καθημερινότητα μας και υποφέρουμε καλό είναι να ζητήσουμε τη βοήθεια κάποιου ειδικού.